Urlop macierzyński a wychowawczy – podstawowe informacje

Ciąża i narodziny dziecka to dla większości kobiet przełomowy czas. Niemowlak potrzebuje dużo uwagi, bliskości matki i jej opieki. Z tego powodu w naszym kraju od wielu lat funkcjonuje szereg możliwości, ułatwiających pozostanie w domu. Zarówno tych zaraz po porodzie, jak i w późniejszym okresie wychowywania dziecka. Wiele kobiet zastanawia się czym jest urlop macierzyński a wychowawczy? Podstawowym urlopem jest oczywiście urlop macierzyński. Wiele kobiet korzysta jednak z kolejnych uprawnień, między innymi urlopu wychowawczego.

Jakie są podstawowe różnice między urlopem macierzyńskim a wychowawczym? Czy na przestrzeni lat zaszły jakieś modyfikacje w ich przyznawaniu? Kiedy spodziewamy się dziecka, warto znać swoje prawa i śledzić zmiany w przepisach.

Urlop macierzyński — najważniejsze informacje

Długość urlopu macierzyńskiego zależy od tego, ile dzieci przyszło na świat. Jeśli spodziewamy się jednego maleństwa, możemy liczyć na urlop trwający 20 tygodni. Jeśli jednak rodzimy dwójkę dzieci, urlop macierzyński wydłuża się do 31 tygodni. Trójka dzieci oznacza zwolnienie w wymiarze 33 tygodni, a czwórka 35 tygodni. Pięcioro i więcej maluchów, oznacza urlop trwający, aż 37 tygodni.

Niezależnie od tego, jak długi przysługuje nam urlop, zaraz po porodzie musimy wykorzystać 14 dni. W sytuacji, gdy wolimy po tym czasie wrócić do pracy, a kolejne sześć tygodni „przekazać” ojcu dziecka, jest taka możliwość. O ile oczywiście, mężczyzna jest ubezpieczony. Fakt, że na urlop mamy prawo przejść zaraz po porodzie, nie oznacza jednak, że nie możemy wykorzystać go wcześniej. Przyszła mama może to zrobić, zanim jej maleństwo pojawi się na świecie.

Tak czy inaczej, niezbędny jest rzecz jasna odpowiedni wniosek. By był kompletny, trzeba donieść w wyznaczonym czasie odpis aktu urodzenia dziecka. Całość dokumentów należy złożyć u pracodawcy lub w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Druga opcja dotyczy kobiet, które swoje składki oprowadzają samodzielnie.

Kto może skorzystać z urlopu macierzyńskiego i jakie wynagrodzenie wówczas uzyska?

Od kilku lat urlop macierzyński przysługuje zarówno kobietom zatrudnionym na umowę o pracę, jak i tym, które dobrowolnie opłacają odpowiednie składki. Poza tym, ze świadczenia korzystać mogą również panie, które pracują na podstawie umów o dzieło czy też te, które nadal studiują.

Zasiłek macierzyński wypłacany jest przez cały czas trwania urlopu, jak i podczas późniejszego – urlopu rodzicielskiego. Wynosi kolejno 100 procent podstawy wymiaru podczas obu urlopów przez pierwsze 6 miesięcy i 60 procent podstawy wymiaru przez kolejne pół roku podczas urlopu rodzicielskiego. Jednak jeśli kobieta od razu zadeklaruje wolę wykorzystania urlopu rodzicielskiego w pełnym okresie czasu, to otrzyma w tym czasie 80 procentpodstawy wymiaru.

Przy czym podstawa wymiaru określana jest na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto z ostatnich 12 miesięcy.

Czym jest tak zwany urlop rodzicielski i świadczenie rodzicielskie?

Kiedy urlop macierzyński dobiegnie końca, do wykorzystania pozostaje jeszcze urlop rodzicielski. Takowy przyznać nam może ZUS na pisemny wniosek. Przy czym warto pamiętać, że przysługuje on zarówno matce, jak i ojcu. Okresy te sumują się i razem nie mogą przekroczyć 32 tygodni przy jednym dziecku lub 34 tygodni przy dwójce.

Wprowadzone z dniem 1 stycznia 2016 roku świadczenie rodzicielskie, to z kolei przywilej dla tych, którzy nie mają prawa do zasiłku macierzyńskiego. Jego wielkość jest stała i wynosi 1000 złotych na miesiąc. Warto też wiedzieć, że jeśli jesteśmy na urlopie macierzyńskim, a comiesięczna wypłata jest niższa, niż omawiane świadczenie — mamy prawo do ubiegania się o wyrównanie tych kwot. Krótko mówiąc — jeśli na urlopie macierzyńskim otrzymujemy mniej, niż 1000 złotych, możemy starać się o wyrównanie.

Urlop macierzyński i rodzicielski to jedno. Pozostaje bowiem kwestia urlopu wychowawczego. Choć nie wykorzystuje go tak wiele osób, jak mogłoby się wydawać, ten nadal funkcjonuje.

Urlop macierzyński a wychowawczy — podstawowe informacje

Koncepcja urlopu wychowawczego powstała z myślą o rodzicach, którzy chcą połączyć osobistą opiekę nad dzieckiem z zawodowymi obowiązkami. Oznacza, że pracownik tymczasowo rezygnuje z pracy i jest świadomy, że w tym okresie nie będzie otrzymywał wynagrodzenia, ale pozostaje ubezpieczony. Rodziny, które pobierają zasiłek socjalny, mogą dodatkowo wystąpić o dodatek wychowawczy.

By jednak o takowy urlop móc się starać, trzeba mieć wypracowane co najmniej 6 miesięcy. Przy czym ważne jest, że to tego stażu wlicza się również praca u innych pracodawców!

Termin na wykorzystanie możliwości, jakie niesie urlop wychowawczy, w końcu jednak upływa. Dla dziecka zdrowego jest to szósty rok życia, a niepełnosprawnego osiemnasty. Oznacza to, że zainteresowany pracownik możemy wykorzystać urlop wychowawczy o długości do 36 miesięcy, ale nie po szóstych urodzinach dziecka. Warto wiedzieć jednak, że jeden z 36 miesięcy przeznaczony jest dla drugiego rodzica. Przy czym z urlopu tego rodzaju może skorzystać zarówno matka, jak i ojciec.

Z wszystkich powyższych informacji wynika, że zarówno urlop macierzyński, rodzicielski, jak i wychowawczy może dać nam w sumie możliwość przynajmniej kilku lat przebywania z dzieckiem w domu. Oczywiście wiele zależy od sytuacji życiowej i zawodowej.

Comments (0)
Add Comment