Jak obliczyć wynagrodzenie chorobowe?

Kwestia wynagrodzenia w czasie choroby jest bardzo istotną sprawą dla polskiego pracownika. Wysokość tego świadczenia zależy od kliku czynników.  

W najlepszej sytuacji są osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę.  Pracownikom zatrudnionym na etacie z zasady przysługuje wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy w okresie niezdolności do pracy.  Jak obliczyć wynagrodzenie chorobowe?

Okres niezdolności do pracy – podstawowe informacje

Za okres niezdolności do pracy w wyniku choroby uznaje się:

• Okres 33 dni w roku kalendarzowym, w przypadku pracownika poniżej 50 roku życia
• Okres 14 dni w roku kalendarzowym dla pracownika powyżej 50 roku życia

W tych przypadkach pracownik ma prawo otrzymać 80% wynagrodzenia. Wynagrodzenie za wyżej wymienione dni jest finansowane ze środków pracodawcy. W wyjątkowych przypadkach zasiłek chorobowy wynosi 100% i przysługuje za czas niezdolności do pracy spowodowanej:

• wypadkiem w drodze lub z pracy,
• chorobą przypadającą w trakcie ciąży
• badaniom lekarskim dla osób ubiegających się o status dawców komórek, tkanek i narządów
•  zabiegom pobrania komórek tkanek i narządów

Prawo do wynagrodzenia z tytułu niezdolności do pracy pracownik nabywa po okresie 30 dni nieprzerwanego obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego. Do tego okresu zalicza się również poprzednie okresy ubezpieczenia. Jednak okres przerwy pomiędzy ubezpieczeniami nie może być dłuższy niż 30 dni.

Przez pierwsze 33 i 14 dni niezdolności do pracy koszty wynagrodzenia ponosi pracodawca. W chwili rozpoczęcia się 34 lub 15 dnia niezdolności do pracy ciężar wypłaty wynagrodzenia przejmuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Wynagrodzenie chorobowe przysługuje pracownikowi za każdy dzień niezdolności do pracy wraz z dniami wolnymi od pracy. Nie zmienia się jego wysokość w momencie zmiany podstawy wymiaru zasiłku chorobowego.

Jak obliczyć wynagrodzenie chorobowe i zasiłek?

Podstawą do obliczeń wymiaru wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone w okresie 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym wystąpiła niezdolność do pracy. Do podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego wchodzą:

• płaca zasadnicza
• premie i nagrody
• dodatki funkcyjne i stażowe
• wynagrodzenie za godziny nadliczbowe i nocne
• wynagrodzenie urlopowe. 

Ważne: Jeśli niezdolność do pracy powstanie przed upływem 12 miesięcy, podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego oblicza się na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za pełne miesiące ubezpieczenia.

Do podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego NIE wlicza się:

• gratyfikacji finansowych za ukończenie studiów przez pracownika
• kosztów ponoszonych na wynajem mieszkania dla pracownika – ponoszonych przez pracodawcę
• bonów i ekwiwalentów gotówkowych przyznawanych na specjalne okazje
•  nagrody dla pracowników np. z okazji ślubu albo narodzin dziecka

Inne czynniki nie wliczane w podstawę wymiaru składki:

Chodzi o składniki niezależne od indywidualnego wkładu pracy, ale uzależnione od wyników pracy pracownika.  Jedną z takich składowych jest czas pracy. Jeśli w okresie, z którego liczona jest podstawa lub w miesiącu zachorowania pracownikowi został zmieniony wymiar czasu pracy, to podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego oblicza się na podstawie wynagrodzenia ustalonego już dla nowego wymiaru czasu pracy.

Dodatkowo, od wynagrodzenia będącego podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe, należy odliczyć odprowadzone przez pracodawcę składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe (13,71%)

Wynagrodzenie chorobowe – przykład:

Ważne:

Dzień niezdolności do pracy to przysługująca pracownikowi 1/30 część podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego. Wynagrodzenie za przepracowaną normalnie część miesiąca ustala się, dzieląc płacę zasadniczą przez 30. Wynik trzeba pomnożyć przez liczbę dni kalendarzowych zwolnienia lekarskiego. Następnie tę kwotę odjąć od płacy zasadniczej  za przepracowaną część miesiąca.

Jak obliczyć wynagrodzenie chorobowe? Oto przykładowe wyliczenie dla:

• Pracownika na etacie
• Z wynagrodzeniem 3200 zł brutto/ miesiąc
• Pracownik otrzymał zwolnienie lekarskie na okres 8 dni
• Pracownik ma prawo do 80% wynagrodzenia chorobowego

1. Podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego to:

3200 zł – 13,71% = 3200 zł – 438,72 zł = 2761,28 zł

Dzienna kwota wynagrodzenia chorobowego w wysokości 80%:

2761,28 zł: 30 = 92,04 zł

92,04 zł x 80% = 73,63 zł

Przysługująca pracownikowi kwota wynagrodzenia chorobowego za okres 8 dni niezdolności do pracy:

73,63 zł x 8 = 589,04 zł

Pracownik za 8 dni przebywania na L4 otrzyma wynagrodzenie chorobowe w kwocie 589,04 zł.

Wyliczanie podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego, kiedy zatrudniony otrzyma L4 w pierwszym miesiącu zatrudnienia

Jeżeli niezdolność do pracy wystąpi w pierwszym miesiącu zatrudnienia, a pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia chorobowego, za podstawę wynagrodzenia chorobowego uznaje się wynagrodzenie, które pracownik uzyskałby po przepracowaniu pełnego miesiąca. Jednak takie wynagrodzenie musi zostać pomniejszone o kwotę potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne.

Jednocześnie pracownik musi spełniać następujące warunki:

• Przed zatrudnieniem u obecnego pracodawcy musi podlegać ubezpieczeniu chorobowemu z innego tytułu, a przerwa między ustaniem tamtego ubezpieczenia a aktualnym zatrudnieniem powinna trwać nie dłużej niż 30 dni. Wyjątek stanowi urlop bezpłatny, wychowawczy lub sytuacja odbywania służby wojskowej
• Pracownik musi posiadać co najmniej 10 lat stażu pracy, w trakcie którego podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu

Jak widać wyliczanie podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego nie jest łatwym zadaniem dla pracodawcy.