Wypowiedzenie umowy o pracę dla wielu z nas na samą myśl wywołuje stres i paniczny strach. Całkowicie niepotrzebnie. Rozwiązywanie stosunków o pracę bez względu na porozumienie stron lub jej brak kiedyś wiązało się z wieloma problemami i nadmierną paniką pracownika. Wielu z nas nie chciało rezygnować
z nieodpowiadającej nam pracy właśnie ze względu na proces rozwiązywania stosunku pracy. Dzisiaj ten temat jest całkowicie normalny i przystępny dla każdego. Kodeks pracy coraz bardziej idzie w stronę pracownika i daje mu dużą gwarancję swobody psychicznej przy składaniu wypowiedzenia. Pomimo tego, kwestia ta często dalej jest nierozumiana. Artykuł ten odpowie na wiele nurtujących pytań i pomoże przy ewentualnej chęci zakończenia pracy.
Wypowiedzenie umowy o pracę – czym jest i na czym polega?
Wypowiedzenie umowy o pracę jest tak naprawdę niczym innym jak po prostu zakończeniem dotychczasowej współpracy z danym pracownikiem lub pracodawcą. Jest to jednostronne oświadczenie woli, które na celu ma doprowadzenie do końca danego stosunku o pracę. Bez względu na dany rodzaj umowy i zatrudnienia, a także jego długość, każda ze stron posiada swoje przywileje oraz obowiązki.
Podczas składania wypowiedzenia należy przede wszystkim ustalić okres wypowiedzenia, który obowiązuje zarówno pracownika, jak i pracodawcę. W wyjątkowych i jasno określonych sytuacjach można dokonać rozwiązania stosunków pracy bez zachowania okresu wypowiedzenia, co pomaga dokonać nam Kodeks pracy i widniejące w nim paragrafy.
Kodeks pracy i kwestie prawne przy składaniu wypowiedzenia o pracę
Kodeks pracy i prawo jasno określają, jak zakończyć dotychczasowy stosunek pracy
w odpowiedniej formie, bez ponoszenia strat pracodawcy i pracownika. Dzięki ustalonym wcześniej paragrafom jesteśmy w stanie w każdej sytuacji rozwiązać naszą umowę bez względu na stosunki stron. Wypowiedzenie umowy za porozumieniem stron, gdzie nie ma konfliktu jest znacznie prostsze i szybsze. Przy dość często spotykanych problemach w pracy i chęci rozwiązania umowy o pracę ze względu na określone sytuację wymaga trochę więcej uwagi, jednak kodeks pracy jasno określa kroki, które należy podjąć w takiej sytuacji.
W 2016 roku w prawie zaszło kilka zmian względem ustaleń dotyczących wypowiedzenia umowy o pracę. Są to głównie poprawki mające na celu doprowadzenie procesu rozwiązywania stosunku pracy do jeszcze bardziej jasnego, klarownego i przystępnego. Aktualnie jako pierwsze przy rezygnacji z pracy należy ustalić okres wypowiedzenia. W naszym prawie posiadamy dwa rodzaje rozwiązania stosunków pracy; z zachowaniem okresu wypowiedzenia oraz bez zachowania takowego okresu. Oba te przypadki są jasno opisane w prawie, a minimalny czas wypowiedzenia przewidziany przez kodeks pracy nie może zostać skrócony.
Przy rozwiązywaniu umowy o pracę częstą kwestią wzbudzającą nutę stresu jest obowiązek podania przyczyny takowej decyzji. Kodeks pracy jasno deklaruje, iż podanie przyczyny rozwiązania stosunku o pracę obowiązuje wyłącznie przy umowie na czas nieokreślony i spoczywa tylko na pracodawcy. We wszystkich innych przypadkach nie musimy podawać określonej przyczyny, która będzie pokrywała się z prawem. Kodeks pracy w tej kwestii zdecydowanie staje po stronie pracownika. Pracodawca musi podać przyczynę rozwiązania stosunku o pracę m.in. jasno określoną w kodeksie pracy powinna być; konkretna, zrozumiała dla pracownika oraz prawdziwa. Dodatkowo przyczyna musi być aktualna, przez co pracodawca nie może zwolnić pracownika za czyny, które dokonał jakiś czas temu. Te wszystkie oraz wiele innych obowiązków i przywilejów sprawia, że rozwiązanie umowy o pracę stało się znacznie łatwiejsze i sprawiedliwe dla obu stron.
Okres wypowiedzenia przy rozwiązaniu umowy o pracę
Czas wypowiedzenia, który przysługuje pracownikowi często wzbudza wiele wątpliwości i zapytań. Okres wypowiedzenia zależy od rodzaju umowy i stażu pracy.
Jeśli pracownik jest zatrudniony na umowę na okres próbny, okres wypowiedzenia wynosi kolejno:
- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Okres wypowiedzenia przy zatrudnieniu na umowę o pracę zawartej na czas określony i nieokreślony wynosi:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
UWAGA! W określonych sytuacjach czas wypowiedzenia może zostać również wydłużony lub skrócony.
Rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia jest najczęściej dokonywane przy konfliktach lub nieporozumieniu obu stron. Jest to na natychmiastowe zakończenie stosunku pracy. Pracownik może dokonać go w przypadku ciężkiego naruszenia przez pracodawcę obowiązków lub ze względów zdrowotnych, po ówczesnym wydaniu przez lekarza orzeczenia. W przypadku ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracownik może również domagać się odszkodowania. Pracodawca natomiast może natychmiastowo rozwiązać umowę o pracę, jeśli pracownik dopuści się; ciężkiego naruszenia obowiązków, popełnienia przestępstwa lub utraty uprawnień niezbędnych do wykonywania danej pracy z winy pracownika.
Ostatnim rodzajem wypowiedzenia jest rozwiązanie stosunków pracy za porozumieniem stron. Nastąpić może z inicjatywy każdej ze stron, bez potrzeby podawania przyczyny.
Jak więc widać, w przypadku rozwiązania umowy o pracę funkcjonują zrozumiałe, przejrzyste przepisy. Decydując się na takie działanie, należy ustalić typ posiadanej umowy o pracę, z tego daje się wyprowadzić szereg dalszych działań, terminów, postępowań właściwych dla zakończenia stosunku pracy.
5